1361-1376 жылдар – Ұрұс хан билік еткен жылдар. 1368-1369 жылдар – Сығанақта теңге шығарды 1375 ж. – Еділ бойына жорық жасады. 1374-1375 жылдар Сарай-Беркені, Қажы-Тарханды (Астрахан) алып, Кама бұлғарларын жеңді. 1376 ж. Әмір Темірмен шайқаста қаза тапты. XIV ғ. аяғы – XV ғ. басында сыртқы саяси ауыр жағдайлар мен ішкі қырқыстар кезінде Ақ Орда әлсіреп кетті. Ақ Орданың әлсіреу себептері: Әмір Темірдің тонаушылық жорықтары және ішкі тартыстар болды. 1423–1424 жылдары Ұрыс ханның немересі Барақ өзінің бақталастарын жеңіп шығып, Ақ Ордада хандықты өз қолына алады.
60-шы жылдарынан жинақы атпен “өзбек” деп атады. Бұл кезде ол халық аты (этноним) емес, тек саяси мағынадағы сөз еді. Әбілқайыр ұлысы батысында Жайықтан, шығысында Балқашқа, оңтүстігінде Арал теңізі мен Сырдарияның төменгі ағысынан, солтүстігінде Тобыл мен Ертістің орта сағасына дейінгі аралықты қамтыды.
Сармат тайпалары жөнінде деректер грек, рим тарихшылары Диодордың, Геродоттың, Үлкен Плиний мен Полибийдің еңбектерінде кездеседі. Мәселен, грек тарихшысы Диодордың айтуы бойынша «Сарматтар скифтердің жеріне басып кіреді де, жер-суын иемденіп, халқын қырғынға ұшыратады» делінген. Дегенмен, жазба деректерде сармат тайпалары жөнінде мәліметтер өте аз. Геродот «сарматтарды әйелдер басқарған» деп жазса, қазба ескерткіштер де сармат қоғамында әйелдердің үстемдік құрғанын нақтылай түседі. Барлық көшпелі тайпаларға тән тұрғындар санының өсуі тіршілік ету аясын кеңейтуді қажет етті. Осындай жағдайда олар өз көршілері скифтерге қарағанда Алдыңғы Азия, Солтүстік Кавказ бен Парфияға сәтті басқыншылық жорықтар жасаған.
[9] Эфталиттік шабандоз (тостағандағы сурет) Жазбаша дереккөздердегі эфталиттер туралы мәліметтер өте көп; олар туралы латын, грек, сирия, армян, қытай, араб, орта және жаңа парсы дереккөздері, бұл жаңалықтардың көпшілігі Орта Азиядағы эфталиттердің үстемдік ету уақытына, V-VI ғасырларға жатады. Эфталиттердің пайда болу мәселесі өте күрделі. Дереккөздерде қарастырылып отырған кезеңдегі Орта Азияның көшпелі тайпаларына жататын бірнеше атаулар бар. Олардың ішіндегі ең маңыздылары -эфталиттер, хиониттер, кидариттер және ақ ғұндар.
Қыпшақ хандығы құлағанымен, оның халқы мүлде жойылып кеткен жоқ. Олар өздерінің тарихи дамуын жалғастырумен болды. Ақыр соңында олар қазақ халқының басты этникалық құрамының біріне айналды. [40] Хорезмшах империясы (1097-1231)[өңдеу | қайнарын өңдеу] Сұлтан Мәлік Шах тұсында Ануштегін Қарши Хорезмнің билеушісі болды. Ол жергілікті ануштегіндер билеушілерінің әулетін құрды. Олар бірте -бірте ықпалын күшейтіп, Селжұқ сұлтандарынан тәуелсіз саясат жүргізе бастады.
[[[АҒЫН#]]++] Тараз Ақсу тікелей эфир | Profile Загреб. Тікелей эфир 23:35 ФУТБОЛ. Ақжайық Каспий тікелей матч 20 тамыз 2022 Тараз Қайрат тікелей қарау | Profile «Тараз» - «Тобыл» 09:10
1428 ж. Батыс Сібірде Тура (Түмен) қаласында хан болып жарияланды. Ханды сайлау салтанатына сұлтан, оғлан, батыр, ру-тайпа басыларымен қатар ислам дін басылары да қатынасады. Ал Әбілқайырды қолдаушылардың арасында қыят, маңғыт, чинбай, жан, табғұт, дүрмән, құщы, утарчи, найман, өкреш-найман, тубай, таймас, чат, хытай, барақ, ұйғыр, қарлық, кенегес, үйсін, қоңырат, құрлауыт, ичкі, ичкі-маңғыт, түмен және басқа ру-тайпалардың өкілдері болады. Басқаша айтқанда, Әбілқайыр хандығының этникалық құрамы Ақ Орданың, белгілі дәрежеде Ноғай ордасының құрамына да жақын болды. Міне осы тілі, шаруашылық түрі, тұрмыс-салты жағынан туыс тайпалар одағын дерек көздері XIV ғ.
(ТІКЕЛЕЙ ЭФИРДІ КӨРІҢІЗ) Қайрат Тобыл тікелей эфир 5 [онлайн көру#] Ақжайық Каспий тікелей матч 20 тамыз 2022 Тараз Қайрат тікелей қарау | Profile - City Winery Жоқ: Каспий қарау QazSport программа
(ҚАРАУ!!) Ақжайық ФК Арыс тікелей эфир 5 қазан 2022 Шахтер Қарағанды Ақтөбе тікелей қарау - Google-мен іздеу Мақтаарал Атырау тікелей қарау | Profile - TVZoneUK Ақтөбе Астана тікелей эфир | Profile - City
Белгілісі: Көк ордада Шайбанидан кейін Бахадүр, Сасы-Бұқа, Бодақұл, Меңгі Темір, Фулау (Пулау) билік жүргізген. Фулаудтың ұлдары Ибрагим мен Арабшах әкелерінің иелігін өз араларында бөліседі. Ибрагимнің ұлы Дәулетшах Әбілхайырдың әкесі Арабшах және одан кейінгілер Алтын Ордадағы билік үшін болған күреске белсене қатысты, сөйтіп басқалардың көмегімен (Тоқта Темір) Бату ұрпақтары әулетінің билігін құлатады. [66] Әбілқайыр хандығы (1428-1598)[өңдеу | қайнарын өңдеу] Ақ Орданың ыдырауы нәтижесінде XV ғ. 20-шы жылдары Орталық және Солтүстік Қазақстан жерінде жергілікті ру-тайпа билеушілерінің қолдауымен Жошы ұлы Шибанның (Сабан, Шайбан) ұрпағы Әбілқайыр жаңа мемлекеттік құрылымның негізін қалайды.
Сонысына қарамай, сол бір заманда аталмыш ұлан-байтақ өңірде біршама тыныштық, жайлы өмір сүру мүмкіндігі жасалған болатын. Хазар халқы мен хазар мемлекеті 7 ғасырдан 10 ғасырға дейін Еділдің төменгі сағасында өмір сүрді. Бұл батыл әрі жауынгер тайпа болды. Хазарлар елі Қара теңізден Каспий теңізіне дейінгі аумақты алып жатты. Хазарлар түріктер болды және алғашқы уақытта олар Батыс түрік қағанатының құрамына енді. Кейін олардың қарауынан шығып, олар өз елдерін құрды.
Олардың неке салты өте көне болды, халықтың қалың бұқарасы арасында полиандрия (көп күйеулілік) басым болды, бірнеше ағайындылардың бір әйелі болған. Әйелдің қанша күйеуі болғанын оның бас киіміндегі бұрыштар санынан білуге болады. Таптық жіктелу жерлеу рәсімдерінде де байқалады: байлар тас жертөлеге жерленген, ал кедейлер жерге көмілген. Алғашқы қауымдық жүйенің ыдырау кезеңінде танымал эфталиттер 20 және одан да көп адамнан тұратын отрядтарға ие болды, отрядтар көшбасшымен бірге тамақтанды, онымен шайқастарға қатысты, онымен бірдей олжа алу құқығына ие болды, ол қайтыс болған жағдайда олар онымен бірге жерленді.
Алайда Шайбани әулетінің Көк ордасы өз бетінше жеке ұлыс бола алмады және жалпы саяси процестерде Бату ұлысына енді. Тек 15 ғасырдың 20-жылдарының аяғында Шайбани әулетінен шыққан Әбілқайыр Шығыс Дешті Қыпшақтан билікті тартып алып, соның негізінде Шайбани әулеті мемлекетін құрды. 13 – 15 ғасырлардағы Шайбани ұлысындағы оқиғалардың көпшілігі белгісіз.
Мемлекеттің аумағы ұланбайтақ жерді: Ташкент жазирасы мен Сырдария, Жаңадария, Қуаңдария алабының ежелгі арналарын және Жетісудың онтүстік-батыс бөлігін қоса Оңтүстік Қазақстанды алып жатты. Ең құдіретті кезінде оған Сусе, Фумо, Юйни, Цзи, Юйцзянь сияқты бес «шағын иелік», сондай-ақ Янцай бағынды. Алайда олардың орналасуы даулы болып қалып отыр. Айтылған аймақта археологтар сол уақыттағы негізгі үш мәдениетті - қаңлы мәдениетіне баланатын Қауыншы, Отырар-Қаратау, Жетіасар мәдениетін атап көрсетеді. Осы мәдениеттерді 70—80-жылдары белсенді түрде өрістетілген зерттеу қаңлы тұрғындарының материалдық мәдениетінің сипаты, шаруашылығы, қоленері туралы деректерді едәуір толықтыра түседі.
Қазақ мемлекеттігі - Уикипедия Олар малға қарау, киім тігу, тамақ даярлау сияқты үй жұмыстарымен айналысқан. қазіргі Ақтөбе мен Орынборға дейінгі, солтүстігінде Тобыл
Чемпиондар лигасы. «Ақтөбенің» алғашқы қарсыласы Басқа да жаңалықтар · Чемпиондар лигасы. · «Ақтөбе» «Динамо Тбилиси» командасын 3:0 есебімен ұтты (ВИДЕО) · Тобыл қарымта ойынын сырт алаңда өткізеді · «Динамо» -